In een eerdere blog heb ik geschreven over mijn overgrootvader Benjamin Wilhelmus Stomps. Hij fotografeerde in Amsterdam van 1894 tot en met 1901.

Net zoals zijn tijdgenoten fotografeerde hij in de stad de nieuwe gebouwen, die in de stad aan het einde van de negentiende eeuw gebouwd werden, Het Rijksmuseum, het Centraal Station, het Wilhelmina Gasthuis enz.

37 foto's in zijn collectie betreffen het Instituut voor Onderwijs aan Blinden, een in 1808 door vrijmetselaars opgerichte school. In 1885 had het Instituut een pand aan de Vossiusstraat 56-74a in Amsterdam betrokken. Ik weet dat hij hoofdonderwijzer was, maar of hij aan het instituut verbonden was?

Stadsarchief Amsterdam 010162000392

Je ziet op deze foto's niet alleen de buitenkant van het gebouw, maar veelal de klaslokalen, de bestuurskamer en andere werkruimtes. Blijkbaar had B.W. Stomps vrij toegang tot die ruimtes. Van andere fotografen rond 1900 heb ik niet dergelijke foto’s in de archieven aangetroffen.

Hoe ging het toe in het Instituut? Dat kunnen we heel goed zien op zijn foto's.

De jongens en meisjes waren er intern. Zij sliepen en speelden gescheiden van elkaar. De slaapzalen waren op de bovenste verdieping en er waren ook woningen voor de directeur en de inwonende onderwijzers.

Slaapzaal Stadsarchief Amsterdam 010162000395

Het eten en het onderwijs was gemeenschappelijk.

Eetzaal. Stadsarchief Amsterdam 010162000396

Blinde leerlingen krijgen les in aardrijkskunde met behulp van kaarten en een globe in braille. Stadsarchief Amsterdam 010162000386

Kasten met voorwerpen te betasten bij blindenonderwijs, zoals allerlei dieren, maar ook een molen, een zeilschip, een trein, huizen, enz. Stadsarchief Amsterdam 010162000394

Het onderwijs was op het niveau van het lager en middelbaar onderwijs en de kinderen werden klaargestoomd voor een beroep, zoals voor de jongens o.a. draadvlechten, rietwerk, vlechtwerk, stoelen matten en manden maken.

Stadsarchief Amsterdam 010162000387

De mandenmakerij. Zes blinde jongens matten stoelen en vlechten manden. Stadsarchief Amsterdam 010162000375

Voor de meisjes o.a. breien, het vervaardigen van lampekleedjes, mutsjes en doekjes van sajet, het weven van zijden beurzen, handschoenen etc. en het spinnen van vlas.

Zes blinde meisjes tijdens een les in handenarbeid.
Stadsarchief Amsterdam 010162000384

De leerlingen kregen verder les in het schrijven met braille-machines.

Stadsarchief Amsterdam 010162000373

Braille-machines. Stadsarchief Amsterdam 010162000403

In de tuin werd les in plantkunde gegeven,

Twee onderwijzers poseren met leerlingen in de tuin.
Stadsarchief Amsterdam 010162000379

Een monumentale trap leidde naar de grote zaal, waar wekelijks muziekuitvoeringen werden gegeven. Zelf stemden de leerlingen de piano en de vleugel en verrichtten kleine reperaties.

De muziekzaal. Stadsarchief Amsterdam 010162000399

Muzieklokaal. Stadsmuseum Amsterdam 010162000385

Verder waren op de beletage de bestuurs-/vergaderzaal, vier klaslokalen en twee gymzalen.

Bestuurskamer. Stadsarchief Amsterdam 010162000179

Blinde meisjes in het gymlokaal. Stadsarchief Amsterdam 010162000377

Gymnastiekles aan de jongens. Stadsarchief Amsterdam

Drie leerlingen bezig in de drukkerij. Stadsarchief Amsterdam 010162000380

Wasruimte. Stadsarchief Amsterdam 010162000388

Het is niet bekend of B.W. Stomps zelf les gaf aan dit instituut. In het Stadsarchief zijn ook foto’s van de Kreenenschool, een lagere school derde klas voor jongens aan de Da Costastraat 91 te vinden. En van de Spiegelschool aan de Marnixstraat 402. Misschien was hij als hoofdonderwijzer aan een van deze scholen verbonden?

Wilt u meer zien? stadsarchief van Amsterdam. Toegangsnummer archief B.W. Stomps 10162.