Bij landschapsfotografie wordt vaak gedacht aan bijvoorbeeld mooie plaatjes van bergen met een stromend beekje, verlaten stranden met een mooie lucht, bloeiende heidevelden met grondnevel. Meestal moet je daarvoor vroeg op of juist laat op pad, met een rugzak vol filters en gehuld in weinig charmante kledij.

Maar je kunt ook in het stedelijk landschap fotograferen. Een heel interessant onderwerp.

Urban landscape en urban nature photography is een vorm van documentaire fotografie die zich richt op het ecosysteem van mensen, natuur en de infrastructuur voor wonen, werken en transport. De mens zelf is hierbij zelden zichtbaar, wel wat zijn aanwezigheid of handelen achterlaat……. Straatfotografie zou ik daarom niet onder urban photography laten vallen. Ook denk ik bij urban photography niet aan pure architectuur of mooie stadspanorama’s.

Ik wil de stad vastleggen hoe deze nu is, het (over-) leven, het zich aanpassen aan die stad, het verval, het gevecht om de ruimte, hoe recreëren mensen tussen al die stenen, de straattuintjes, de stadsparken, de omliggende tuinsteden….. Ik ben altijd op zoek naar bijzondere locaties, plekken veelal in Rotterdam waar mensen zo aan voorbij lopen.

Bij de onderwerpskeuze is het van belang dat je:

- een verhaal vertelt. Zoek in de details die het verhaal versterken:
- de emotie van de kijker versterkt: vervreemding, dreiging, isolement enz.;
- de stad vastlegt zoals deze nu is of zich aan het ontwikkelen is;
- die bijzondere plekjes fotografeert die je goed kent. Alleen zo kan je het juiste tijdstip voor de opname kiezen;
- op zoek gaat naar contrasten, zoals de mix van oude en nieuwe gebouwen, kleur tussen al die stenen, drukte en rust enz.;
- naar ongewone objecten op zoek gaat. Urban photography betekent niet alleen gebouwen. Denk ook aan wat de sporen die mensen achter laten in de stad: graffity, advertenties, reflecties in winkelruiten, auto’s, paraplu’s, afval enz.;
- kiest voor eenvoud. Isoleer het onderwerp in zijn directe omgeving.

Nog enkele tips voor het maken van een urban landscape of in goed Nederlands een stadsgezicht. Je zult zien dat er veel overeenkomsten zijn met de de fotografie van het natuurlijk landschap!

Compositie
Net zoals in het veld is de compositie belangrijk. Behandel het urban landscape net zoals je in het veld zou fotograferen. Varieer daarbij veel in standpunt, net zolang totdat je alles in beeld hebt wat van belang is voor jouw verhaal. Zoek daarbij naar buitengewone standpunten en speel met de kijkrichtingen van de kijker. Hoe rekening met iets in de voorgrond, het middengedeelte, de achtergrond, kaders, de horizon en de lijnen. Denk ook aan het hyperfocaal scherpstellen.
 

Sfeerwerking door licht, wolken reflecties
Zoek naar mooie lichtomstandigheden en maak gebruik van de specifieke lichtomstandigheden van overdag en de avond. Je zult zien dat voortdurend, bij elke hoek van de straat bij wijze van spreken, het licht verandert. Neem je statief mee voor als de avond is gevallen en de sfeer in de stad weer is veranderd.

Lenzen
Bij landschapsfotografie grijp ik snel naar mijn supergroothoeklens. In de stad gebruik ik meerdere lenzen, mijn groothoek, een standaard en zelden ook een tele voor details.

Kleur of kies bewust voor zwart/wit
De stad is kleurrijker dan je in eerste instantie denkt. Maak hier gebruik van. Aan de andere kant kan zwart/wit ook zijn dramatische werking hebben voor specifieke objecten. Denk bijvoorbeeld aan de naargeestigheid van de haven met zijn overslagbedrijven of elektriciteitscentrales of een industriegebied. Maak daarom steeds bewust de keuze tussen kleur of zwart/wit. De lichtomstandigheden overdag kunnen ook aanleiding zijn om voor zwart/wit te kiezen.

Mensen alleen als ze tot het verhaal bijdragen
Mensen komen alleen in mijn foto’s voor als zij iets aan het verhaal bijdragen en anders liever niet. Zoek eerst de juiste achtergrond en wacht dan tot dat de juiste persoon ten tonele komt. En dat betekent vaak wachten.

Geheugensteuntje
Soms heb je wel de juiste locatie, maar net niet de juiste lichtinval, of de juiste lens bij je. Het is daarom wel handig om een lijstje bij te houden van waar je geweest bent en welke camerasetting e.d. voor die locatie geschikt zijn.

Settings
Ga voor het maximum aan scherpte. Ik werk in de regel met een diafragma voorkeuze van een F11 of F14. Vanwege de veel wisselende lichtomstandigheden staat (lekker lui) mijn ISO meestal op automatisch en gebruik ik geen manuele focus.